Ψυχοθεραπεία (ή, αλλιώς, Θεραπεία) είναι η διαδικασία κατά την οποία ένας άνθρωπος, με τη βοήθεια ενός ψυχοθεραπευτή / μιας ψυχοθεραπεύτριας επιχειρεί α) να βρει απαντήσεις ή λύσεις σε ερωτήματα ή θέματα που τον απασχολούν, β) να ανακαλύψει πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να επικοινωνεί και να σχετίζεται με τους γύρω του, γ) να απαλλαγεί από επιλογές, συνήθειες ή βάρη του παρελθόντος που τον δυσκολεύουν, δ) να ξεπεράσει δύσκολα ή τραυματικά γεγονότα της ζωής του, και, ε) μέσα από μια μη επικριτική, μη παθολογικοποιητική σκοπιά, να δημιουργήσει τον τρόπο που θα ήθελε να ζει τη ζωή του. Αυτή η διαδικασία μπορεί να εφαρμοστεί με άτομα (ενήλικες, εφήβους ή παιδιά), ζευγάρια και οικογένειες, καθώς και ομάδες, είτε διά ζώσης είτε διαδικτυακά. Η Συμβουλευτική έχει κοινές αρχές και όμοιους στόχους με την Ψυχοθεραπεία, ωστόσο τείνει να εφαρμόζεται για μικρότερο χρονικό διάστημα, για πιο ξεκάθαρα αιτήματα ή σε πιο συγκεκριμένα πλαίσια (σχολείο, εταιρείες). Η Ψυχανάλυση είναι ένα μόνο από τα πολλά μοντέλα Ψυχοθεραπείας ή Συμβουλευτικής που υπάρχουν, που σε μεγάλο βαθμό οφείλει τη δημοτικότητά της στην εκπροσώπηση της στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, καθώς και στη χρήση του χαρακτηριστικού ντιβανιού.
